ستاره ی افغان و دموکراسی افغانی

وقتی آدم از وطن خود دور است، نمی داند در آن جا چه می گذرذ. دل آدم زیاد می خواهد از اتفاقات این گوشه و آن گوشه ی افغانستان چیزهایی بداند. پنجره هایی مانند فیسبوک و بلاگ های مجازی فرصت های خوبی هستند برای حس کردن آب و هوای وطن. یکی رویدادهای هشت سال اخیر در افغانستان برپایی برنامه ی ستاره ی افغان است، برنامه ی که استعدادهای آوازخوانی جوان ها را جستجو می کند. بعد از چندین نمایش و امتحان صدا و لیافت یکی از بهترین ها با آرای مردم و نظر هیات داوری ستاره ی موسیقی افغان تعیین می شوند.

من هم با امکانات دسترسی به این برنامه در فیسبوک بخش هایی از برنامه ی ستاره ی افغان را دیدم. از رشد استعداد های جوانان در فضای بسته ی افغانستان حیرت زده شدم. خوب، در دوره های اولیه ی انتخاب جوانان آوازخوان صحنه های خنده آور به نظر می رسند، افرادی که فکر می کنند آوازخوان هستند ولی این خیال شان نادرست ثابت می شود. چنین اتفاقات در مراحل ابتدایی برنامه های کشورهای اروپایی هم دیده می شود، اما به اندازه کمتر. در اروپا سطح رشد استعدادها بالاست، مردم با موسیقی آشنا هستند، از دوران کودکی در کودکستان و مکتب با آوازخواندن و نواختن آلات موسیقی بلد می شوند. کسانی که در برنامه ی رقابتی موسیقی شرکت می کنند، تجربه و شناخت بیشتر در این مورد دارند. دختران می توانند در خانه آواز بخوانند، تمرین موسیقی کنند، اگر آلت موسیقی نیاز دارند خانواده ها برایشان تهیه می کنند. تا آن جایی که حتی اگر دختران بخواهند به کورس موسیقی بروند، مادران و پدران برای دختران خود زمینه سازی می کنند. این امر در افغانستان برای پسران خانواده ناممکن است و برای دختران به صورت کلی تابو شناخته می شود.

مقایسه ستاره ی افغان با برنامه های مانندش در کشورهای اروپایی تفاوت های کیفیتی را بین زمین و آسمان بالا و پائین بردن است، که دلیلش هم همان ظرفیت های درونی جامعه است. اگر تحلیل کوچکی از داشته های درونی ستاره ی افغان سال جاری کنیم، متوجه می شویم ارزش های فکری و تجربی مردم بازتاب خوبی در برنامه می یابند. شرکت کننده زن کم است، دختر های شرکت کننده آمادگی و تجربه ی آوازخوانی به اندازه ی پسران را ندارند. مردم از حق رای دهی خود استفاده می کنند و به آوازخوان یا جوان کمتر خوب، به دلایل جنسیتی یا ملیتی، رای می دهند. همانند سیاستمداران، مردم افغانستان نیز دموکراسی را برای دختران همسایه می خواهند. در حالیکه در مورد ظاهر شدن خواهر و زن خود در اجتماع تعصب دارند، به دختر همسایه اما که در ستاره ی افغان شرکت دارد رای می دهند. تمرین های دموکراسی مردم بازتاب خوبی از افکار شان دارد، حتی در سطح کمتر جدی نسبت به موضوعات سیاستمداری و کشوری هم که است.

دموکراسی جادویی برای خوشبختی مردم ندارد، تنها معجزه ای که می کند خواست اکثریت مردم را شمارش می کند. دموکراسی در خواست های درست و نادرست را هم نمی شناسد، تنها حق بروز به اکثریتی می دهد که یکسان می اندیشند. به نظر نمی رسد که مردم افغانستان نتوانند تفکیک صدای خوب و بد، طرز خواندن خوب و بد را نکنند. بازی های زورآزمایی و رقابت های ناسالم در رای مردم خودنمایی دارند. اگر به شرایط دشوار افغانستان نگاه کنیم و هر یک از شرکت کنندگان ستاره ی افغان را از نظر بگذرانیم، احساس سپاسگزاری از این جوانان حکم می کند که هر یک شان و تمام شان برنده شوند. هدف برنامه انتخاب یکی از بهترین هاست 

داوران برنامه کسی را می پذیرند، بیننده های افغان خارج از وطن کسانی را می ستایند، مردم داخل افغانستان اما اندیشه ی دیگری دارند. مهمترین انتخاب خواست مردم است، مردم خود شاه و گدا و ستاره ی خود را می گزینند. منتظر می مانیم ستاره ی موسیقی انتخابی مردم افغانستان کی خواهد شد. دموکراسی ذوق و سلیقه مردم را درشت می کند

برگرفته از صفحه فیس بوک : شکیلا عیدیزاده